Âm nhạc, một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần con người, đang ngày càng được coi trọng trong hệ thống giáo dục toàn cầu. Tại Việt Nam, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã và đang nỗ lực nâng cao vị thế của môn học này trong chương trình giảng dạy. Tuy nhiên, để có cái nhìn toàn diện hơn về giáo dục âm nhạc, chúng ta hãy cùng khám phá những mô hình tiên tiến từ các quốc gia khác, tìm hiểu cách họ vun đắp tình yêu âm nhạc cho thế hệ trẻ. Bài viết này sẽ đưa bạn đến với những phương pháp giáo dục âm nhạc độc đáo từ Mỹ, Thụy Sĩ, Hungary và Nga.
Giáo dục âm nhạc ở MỹHình ảnh minh họa một lớp học âm nhạc tại Mỹ.
Giáo Dục Âm Nhạc Tại Hoa Kỳ: Phương Pháp Orff Schulwerk
Hoa Kỳ, một cường quốc kinh tế và văn hóa, luôn đặt giáo dục lên hàng đầu. Âm nhạc không phải ngoại lệ, được giảng dạy rộng rãi ở tất cả các bang. Lịch sử giáo dục âm nhạc tại Mỹ bắt nguồn từ thế kỷ 18, phát triển mạnh mẽ qua thế kỷ 19 và đạt đến đỉnh cao vào thế kỷ 20. Một trong những điểm sáng của giáo dục âm nhạc Mỹ chính là Hiệp hội Âm nhạc và Phát triển Giáo dục Orff Schulwerk, được đặt theo tên của nhà soạn nhạc và nhà giáo dục người Đức Carl Orff.
Orff Schulwerk tập hợp hàng vạn nhà nghiên cứu, giáo viên âm nhạc trên khắp Hoa Kỳ, cùng chung tay thúc đẩy và phổ biến phương pháp Orff. Phương pháp này chú trọng vào sự sáng tạo nhịp điệu và ứng tác, khuyến khích trẻ em tự do khám phá và thể hiện bản thân thông qua âm nhạc. Hiệp hội thường xuyên tổ chức các khóa bồi dưỡng giáo viên, đảm bảo chất lượng giảng dạy và lan tỏa phương pháp Orff đến mọi miền đất nước. Phương pháp Orff cũng được áp dụng rộng rãi tại Đức, Áo, Phần Lan và nhiều quốc gia khác.
Tại Việt Nam, phương pháp Orff Schulwerk đang dần được ứng dụng trong một số chương trình âm nhạc mầm non, tiêu biểu là “Music for Little Mozart” dành cho trẻ từ 3-5 tuổi.
Giáo Dục Âm Nhạc Tại Thụy Sĩ: Phương Pháp Dalcrose
Thụy Sĩ, quốc gia nổi tiếng với nền dân chủ và văn minh, cũng dành sự quan tâm đặc biệt cho giáo dục âm nhạc. Âm nhạc được xem là một môn học bắt buộc từ bậc mầm non đến hết phổ thông, được giảng dạy bởi đội ngũ giáo viên chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm.
Một buổi học âm nhạc theo phương pháp Dalcrose tại Thụy Sĩ.
Phương pháp Dalcrose, do nhạc sĩ và nhà sư phạm Émile Jaques-Dalcroze sáng tạo, là nền tảng của giáo dục âm nhạc tại Thụy Sĩ. Phương pháp này tập trung vào sự sáng tạo ngẫu hứng, phối hợp nhịp điệu với chuyển động cơ thể và kích thích các giác quan. Dalcrose tin rằng âm nhạc là ngôn ngữ cơ bản của não bộ, kết nối chặt chẽ với toàn bộ cơ thể con người. Phương pháp Dalcrose cũng được nghiên cứu và phát triển tại Viện Dalcrose ở Bỉ. Tại Việt Nam, phương pháp này được áp dụng trong một số chương trình âm nhạc thiếu nhi tại các trung tâm âm nhạc lớn.
Giáo Dục Âm Nhạc Tại Hungary: Phương Pháp Kodály
Hungary tự hào với di sản âm nhạc phong phú và phương pháp giáo dục âm nhạc Kodály, được đặt theo tên của nhà soạn nhạc, nhà nghiên cứu và nhà sư phạm lỗi lạc Zoltán Kodály. Phương pháp Kodály, với triết lý “Âm nhạc là của mọi người”, đã được nhiều quốc gia trên thế giới học hỏi, trong đó có Việt Nam.
Giáo dục âm nhạc ở HungarieHoạt động âm nhạc trong trường học tại Hungary.
Hungary có hệ thống trường phổ thông chuyên nhạc rộng khắp, kết hợp giảng dạy văn hóa phổ thông với đào tạo âm nhạc chuyên sâu. Phương pháp Kodály được áp dụng thống nhất từ bậc phổ thông đến các trường âm nhạc chuyên nghiệp, đặc biệt chú trọng vào kỹ năng đọc nhạc “Solmization Relative”. Tại Việt Nam, phương pháp Kodály đã được đưa vào chương trình giảng dạy âm nhạc ở trường phổ thông.
Giáo Dục Âm Nhạc Tại Nga: Phương Pháp Kabalevsky
Nga cũng là một quốc gia có truyền thống âm nhạc lâu đời. Âm nhạc là môn học bắt buộc từ lớp 1 đến lớp 12 trong chương trình phổ thông. Phương pháp giáo dục âm nhạc của Nga dựa trên ba trụ cột: hát hành khúc, nhảy múa – vận động và hát dân ca. Nhạc sĩ Dmitry Kabalevsky, người từng là Chủ tịch Hiệp hội Giáo dục Âm nhạc Quốc tế (ISME), nhấn mạnh tầm quan trọng của hát hợp xướng trong việc xây dựng tính kỷ luật và sự hài hòa trong cộng đồng. Các nước cộng hòa vùng Baltic như Latvia, Lithuania cũng kế thừa truyền thống này, tổ chức các hội thi hát hợp xướng quy mô lớn hàng năm.
Giáo dục âm nhạc ở NgaHọc sinh tham gia hoạt động âm nhạc tại Nga.
Kết Luận
Việc tìm hiểu các mô hình giáo dục âm nhạc tiên tiến trên thế giới giúp chúng ta có cái nhìn đa chiều và rút ra những bài học quý báu cho việc phát triển giáo dục âm nhạc tại Việt Nam. Hy vọng rằng trong tương lai, âm nhạc sẽ được giảng dạy một cách hiệu quả và thú vị hơn, khơi dậy niềm đam mê âm nhạc cho mọi học sinh.
Hà Nội New Music Festival là website chia sẻ kiến thức về âm nhạc từ cơ bản đến nâng cao, với mong muốn kiến tạo một kho tàng âm nhạc trực tuyến phong phú và chất lượng cho độc giả Việt Nam. Chúng tôi cung cấp các bài viết, tin tức, sự kiện và tài nguyên âm nhạc đa dạng, giúp bạn khám phá thế giới âm nhạc theo cách riêng của mình. Hãy truy cập website https://hanoinewmusicfestival.vn/ hoặc liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại 0987 604 021 hoặc email [email protected] để biết thêm chi tiết. Địa chỉ: Số 58, Đường Cách Mạng Tháng 8, Quận 3, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam.
